Ile je border collie?
Wielu z nas posiada psy, które są traktowane jako pełnoprawni członkowie rodziny. Rasą coraz bardziej popularną jest pochodząca ze Szkocji rasa Border collie. Te bardzo sympatyczne psy zyskują uznanie miłośników czworonogów dzięki bardzo przyjacielskiemu usposobieniu, dużej inteligencji, znakomitym zdolnościom poznawczym i ogromnej chęci do ruchu. Dzięki temu sprawdzają się idealnie jako psy rodzinne, które mogą również towarzyszyć nam podczas aktywności na świeżym powietrzu, np. podczas biegania.
Aby nasz psi przyjaciel mógł cieszyć się zdrowiem przez długie lata, wymaga kompleksowej opieki w zakresie profilaktyki przeciwpasożytniczej, chorób zakaźnych oraz oczywiście żywienia. Żywienie zwierząt towarzyszących jest bardzo rozległym zagadnieniem, którego szczegółowe zgłębianie wymaga podstawowej znajomości anatomii, fizjologii i biochemii. Dieta naszych psów Border Collie ma bezpośredni wpływ na ich zdrowie, wygląd oraz w efekcie długość życia. Szczególnie ważne jest dostosowanie dostarczanych składników pokarmowych do potrzeb konkretnego zwierzęcia. Uzależnione są one od wieku, aktywności fizycznej, aktualnego stanu (zdrowie, choroba, ciąża itd.) oraz płci zwierzęcia.
Krótka charakterystyka rasy
Przodkami dzisiejszych Border collie są psy pochodzące z Wielkiej Brytanii, które pierwotnie przeznaczone były do zaganiania owiec, co dziś widzimy w ich temperamencie. Świetnie sprawdzały się w tej roli dzięki inteligencji i chęci do ruchu. Posiadają gęstą, przyjemną w dotyku sierść, umaszczenie zazwyczaj czarno-białe, gruby i miękki podszerstek dzięki czemu rasa cechuje się odpornością na trudne warunki atmosferyczne. Wysokość mieści się między 45cm, a 55cm. Masa ciała od 13 do 22 kilogramów. Aby psy tej rasy mogły zachować zdrowie fizyczne i psychiczne, wymagają dużej ilości ruchu.
Żywienie dostosowane do wieku
Wielu właścicieli zadaje sobie pytanie, ile je border collie? Jednoznaczna odpowiedź na to pytanie oczywiście nie jest możliwa, ponieważ zależy to od konkretnego zwierzęcia oraz składu stosowanej karmy. Spośród wszystkich czynników wpływających na zapotrzebowanie żywieniowe naszych psów szczególnie istotny jest wpływ wieku. Wyjątkowo newralgicznymi momentami w życiu psów jest okres intensywnego wzrostu oraz okres starzenia się.
Żywienie szczeniąt Border collie
Oczywiście istnieją karmy przeznaczone typowo dla przedstawicieli tej rasy, jednak ich stosowanie nie jest konieczne. Wystarczy odpowiedniej jakości karma dla szczeniąt i juniorów ras średnich. Ważne jest, aby karma zapewniała wszystkie niezbędne do rozwoju składniki odżywcze. Wybierajmy więc karmy renomowanych producentów, a bezwzględnie omijajmy produkty spotykane w marketach, ponieważ zazwyczaj są to karmy niskiej jakości, posiadające jako “wypełnienie” duże ilości zbóż, które nie są zdrowe w dużych ilościach dla psów. Najlepszym i jednocześnie najwygodniejszym rozwiązaniem jest dobra sucha karma komercyjna. Pozwala na bardzo łatwe dawkowanie porcji odpowiednich do wieku naszego psa (wystarczy do tego waga kuchenna) oraz zapewnia mu wszystkie niezbędne składniki. Każdy dobry producent karmy umieszcza na opakowaniach zalecenia do prawidłowego dawkowania uzależnione od wieku psa. Pamiętajmy, że zarówno zbyt mała ilość karmy, jak i przekarmianie może być szkodliwe. Wielu właścicieli popełnia bardzo poważny błąd, polegający na dodatkowej suplementacji dawki żywieniowej o dużą ilość suplementów diety. Takie postępowanie bez konsultacji z lekarzem weterynarii może przynieść więcej szkody niż pożytku, ponieważ zbyt duża zawartość mikroelementów u psa w okresie szybkiego wzrostu może doprowadzić do poważnych problemów z układem ruchu. Natomiast na samych karmach nie warto już oszczędzać, ponieważ żywienie szczeniąt ma wpływ na całe ich późniejsze życie. Niskiej jakości karma może doprowadzić do problemów z układem ruchu, pokarmowym, sercowo-naczyniowym, immunologicznym itd. Jeśli chodzi o częstotliwość karmienia, to szczenięta wymagają go częściej niż zwierzęta dorosłe. Optymalnym rozwiązaniem jest 4-6 posiłków dziennie. Nie zapominajmy oczywiście o stałym dostępie do świeżej wody.
Żywienie dorosłych borderów
To najbardziej bezproblemowy wiek u naszego psa. W pełni ukończony wzrost somatyczny oraz duża sprawność mechanizmów kompensacyjnych organizmu sprawiają, że psy w wieku od 2 do 7 lat są najbardziej odporne na błędy żywieniowe. Nie oznacza to oczywiście, że możemy pozwolić sobie na stosowanie żywienia niższej jakości. Ilość przyjmowanych kalorii uzależniona jest od aktywności fizycznej psa. Ze względu na dużą ruchliwość, Border Collie wymagają stosunkowo dużej ilości węglowodanów. Uważajmy jednak, aby naszego psa nie przekarmiać. Wiek dorosły szczególnie predysponuje do występowania otyłości, zwłaszcza u psów spędzających większość dnia na kanapie. Kolejną wartą poruszenia kwestią jest dieta zwierząt sterylizowanych i kastrowanych. Wiele psów poddanych gonadektomii (usunięciu gonad) ma skłonności do nadmiernego zwiększania masy ciała. Jest to spowodowane spadkiem ilości hormonów we krwi. W przypadku psów sterylizowanych warto więc zdecydować się na karmy dostosowane do ich potrzeb, posiadające zmniejszoną kaloryczność oraz składniki chroniące układ moczowy, którego patologie również są częstsze u zwierząt sterylizowanych i kastrowanych. Psy dorosłe nie wymagają tak częstych posiłków jak szczenięta i psy starsze – wystarczy dwa razy dziennie.
Psia geriatria – żywienie psów seniorów
Według obecnie obowiązujących zaleceń, każdy pies (niezależnie od rasy) w wieku powyżej 7 lat powinien być traktowany jako psi senior. Dla wielu z nas wiek ten może wydawać się dyskusyjny, jednak wyniki badań nad starzeniem się psów wskazują na to, że jest to moment, od którego procesy przebiegające w organizmie zmieniają się na tyle, że psy takie należy traktować jako zwierzęta starsze. Biorąc pod uwagę, że większość psów ras średnich osiąga wiek kilkunastu lat (niekiedy blisko 20 lat), można zauważyć, że starość u psów jest czasem zdecydowanie dłuższym niż w przypadku człowieka. Psy starsze mogą również cechować się bardzo dużą sprawnością fizyczną, w której nie odstępują zwierzętom młodszym. W związku z tym do zagadnienia starości u psów warto podejść ze szczególną starannością. Oczywiście jednym z najważniejszych aspektów opieki nad seniorem jest dieta. W tym przypadku również najlepiej sprawdzą się komercyjne karmy dla seniorów. Cechują się obniżoną kalorycznością (ze względu na niższe zapotrzebowanie energetyczne psów starszych), dużą zawartością białka wysokiej jakości, dodatkami substancji chondroprotekcyjnych (glukozamina, chondroityna, kolagen), składniki wpływające na sprawne funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego (wielonienasycone kwasy tłuszczowe, karnityna) oraz na pracę układu nerwowego, z którym starsze psy również miewają problemy. Karmy dla seniorów cechują się również lekkostrawnością ze względu na mniej wydajne działanie przewodu pokarmowego. Podczas wyboru karmy dla starszego psa warto również wziąć pod uwagę stan jego uzębienia, ponieważ nie wszystkie leciwe psy posiadają pełne i zdrowe uzębienie. Sprawia to, że czasami jesteśmy zmuszeni zmienić karmę z suchej na mokrą. Pamiętajmy jednak, że każda niechęć do jedzenia u starszego psa powinna skłaniać nas do konsultacji z lekarzem. Ponadto, jeśli posiadamy starszego psa (nawet jeśli nie widzimy żadnych nieprawidłowości) warto rozważyć częstsze, niż raz do roku z okazji obowiązkowego szczepienia, wizyty kontrolne u lekarza weterynarii. Dzięki temu pojawiające się wraz z wiekiem nieprawidłowości zostaną szybciej zdiagnozowane i droga dietetyczna oraz suplementacja będzie mogła niekiedy zastąpić lub znacznie opóźnić leczenie farmakologiczne. Jeśli jednak badania nie wykazują zaburzeń i po prostu mamy do czynienia z psim niejadkiem, co bardzo często zdarza się u starszych zwierząt, wówczas możemy zastosować kilka sztuczek zachęcających do jedzenia. Smakowitość karmy można poprawić np. polewając ją niewielką ilością oleju rybnego przeznaczonego dla psów – tłuszcz wydobywa z karmy smak i aromat. Podobny efekt można osiągnąć poprzez delikatne podgrzanie karmy. U starszych psów również warto zwiększyć częstotliwość karmienia.
Alternatywne metody żywienia – popularne, ale czy słusznie?
W dzisiejszych czasach coraz bardziej popularne staje się stosowanie tak zwanych diet ewolucyjnych opartych na żywieniu dzikich przodków znanych nam psów. Wśród nich najpopularniejsza jest dieta BARF. Właściciele stosujący tego rodzaju żywienie twierdzą, że dzięki temu ich psy czują się lepiej. Badania naukowe jeszcze nie udzieliły jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o słuszność ich stosowania, a jedynie podają wady i zalety diet ewolucyjnych. Jednak lista wad jest zdecydowanie dłuższa niż zalet. Dzisiejsze psy utraciły znaczną część cech dawnych mięsożerców, w związku z czym do tych popularnych ostatnio diet należy podchodzić z dużym dystansem. Część właścicieli uważa, że najlepsze dla ich psów jest żywienie posiłkami przygotowanymi samodzielnie w domu. Oczywiście jest to alternatywa dla gotowych karm, pod warunkiem że posiadamy czas na jej dokładnie skomponowanie z wykorzystaniem dobrej jakości produktów. Niestety karmy domowe wymagają suplementacji o dodatkowe składniki, ponieważ bez nich nie będziemy w stanie osiągnąć odpowiedniego zbilansowania. Większość specjalistów z dziedziny dietetyki weterynaryjnej twierdzi jednak, że najlepszym wyborem jest wysokiej jakości karma komercyjna.
Podsumowując, niemożliwe jest jednoznaczne stwierdzenie ile powinien jeść border collie. Ważne, aby do żywienia naszego bordera podejść indywidualnie, uwzględniając wszystkie jego potrzeby. Aby to osiągnąć najlepiej zasięgnąć porady lekarza weterynarii podczas pierwszych wizyt ze szczenięciem na odrobaczaniu i szczepieniu, konfrontując sposób wykorzystania naszego psa (aktywność fizyczna itd), możliwości czasowe i finansowe. Ważne, aby nasza wiedza w tym temacie opierała się na dowodach naukowych, a nie niestety coraz bardziej popularnych, pseudonaukowych teoriach niekoniecznie odpowiadających potrzebom naszego psa rasy Border Collie.