Border Collie to piękne, inteligentne i aktywne psy pasterskie. Zawsze skore do pracy chętnie towarzyszą człowiekowi i wykonują jego polecenia. Atutem rasy Border Collie jest wspaniała, gęsta sierść. Aby okrywa włosowa sprzyjała utrzymaniu zdrowia i aktywności psa należy ją odpowiednio pielęgnować. Jeśli zaczniemy robić to systematycznie od pierwszych tygodni życia bordera, na pewno zapewnimy psu piękny wygląd i dobre samopoczucie. Jeśli zastanawiasz się czy Border collie ma sierść czy włosy przeczytaj artykuł do końca.
Historia rasy Border Collie
Kiedy wyhodowano psy rasy Border Collie dokładnie nie wiadomo. Kynolodzy śledzący genealogię ras są zgodni co do tego, że bordery to mieszanka psów sprowadzonych na Wyspy Brytyjskie przez najeźdźców. Najpierw Rzymianie w połowie I wieku p.n.e. przywieźli tu do pilnowania stad bydła masywne, potężne psy przypominające Rottweilery lub berneńczyki. Kilka wieków później Wikingowie skrzyżowali rzymską rasę z przywiezionymi do Anglii psami pracującymi w typie szpica. W rezultacie mieszania osobników otrzymano nową rasę psów lepiej sprawdzających się w miejscowych warunkach, niż poprzednicy.
Pierwsze pisane wzmianki o pasterskich psach Border Collie pochodzą z terenu Wysp Brytyjskich. Datuje się je na X wiek. Jednak ten zapis był zbyt lakoniczny, aby na jego podstawie wnioskować, jak dokładnie wyglądali w owym czasie przedstawiciele rasy.
Znacznie bardziej szczegółowy opis psów Border Collie pochodzi z 1576 roku. Opis jest częścią książki „English Shepherd”, której autorem był Johannes Cains. Przedstawiona w książce charakterystyka rasy dokładnie odpowiada opisowi współczesnej grupy psich ras określanych mianem Working Border Collie, z której to grupy pochodzą wystawowe Border Collie oraz Lowland Collie.
Początkowo odmiany borderów różniły się dość znacznie miedzy sobą. Było to wynikiem tego, że farmerzy dobierali psy do warunków, w jakich prowadzili hodowlę. Znaczenie miał rodzaj zwierząt i ich rasa oraz wielkość gospodarstwa. Ujednolicenie przyszło wraz ze zmianami w systemie gospodarowania. W XIX wieku rolnicy w Anglii zaczęli używać wydajnych maszyn rolniczych, a areały pastwisk znacznie się powiększyły. I na tych rozległych pastwiskach wytrwały, inteligentny i posłuszny pies był najbardziej przydatny.
Wszystkie współcześnie hodowane Border Collie wywodzą się od psa o imieniu Old Hemp. Urodzony w 1893 roku w angielskim Northumberland protoplasta rodu miał w kłębie 21 cali wysokości, ważył około 20 kg. Jego sierść miała długi włos w umaszczeniu białym i czarnym.
Jak wygląda Border Collie?
Bordery to psy atletyczne o mocnej budowie, postawne ale bez nadmiernej ociężałości. Zbudowane harmonijnie i proporcjonalnie. Ich wygląd jest niezwykle elegancki, pełen klasy i wdzięku.
W kłębie dorosły samiec powinien mieć 53 cm wysokości (suki kilka centymetrów mniej). Waga samca waha się od 14 do 20 kg, samicy 12-19 kg.
Border Collie pokryte są sierścią w dwóch odmianach: średnio długą lub krótką. Sierść średnio długa występuje częściej, niż krótka.
Jeśli chodzi o umaszczenie sierści obecnie najczęściej ma ono barwę biało-czarną. Wzorzec rasy dopuszcza także włos w kolorze:
- Białym, czarnym i beżowym;
- Białym i beżowym,
- Blue merle (marmurkowe srebrno-niebieskie nieregularne łatki i podpalenia na łapach oraz pysku);
- Białym i rudym;
- Białym i czekoladowym.
Mieszanki kolorów mogą być jeszcze inne, ale w żadnym z połączeń biel nie może być barwą dominującą.
Psy rasy Border Collie mogą mieć także okrywy jednobarwne: czarne, rude, brązowe, niebieskie.
Wzorzec nie narzuca koloru oczu. Bordery miewają oczy niebieskie, brązowe, zielone, szare. Na świat dość często przychodzą osobniki o odmiennych kolorach tęczówek w każdym oku.
Uszy Border Collie mogą być stojące, z opadającymi końcówkami lub obwisłe. Niezależnie od kształtu i ułożenia uszy muszą cechować się dużą ruchliwością.
Border Collie ma sierść czy włosy?
To pytanie zadawane jest bardzo często nie tylko w odniesieniu do rasy Border Collie. Odpowiedź na nie jest prosta, ale warto o okrywie włosowej psów dowiedzieć się więcej.
Psy, poza kilkoma wyjątkami ras bezwłosych, mają skórę pokrytą włosem. Porządkując pojęcia podkreślmy w tym miejscu: włosem, ale nie włosami.
Sierść psa może mieć dwie warstwy:
| Włos okrywowy | Warstwa zewnętrzna zbudowana z włosa dłuższego, który widzimy na zewnątrz. |
| Podszycie zwane inaczej podszerstkiem | Warstwa znajdująca się tuż przy skórze, przykryta włosem okrywowym, zbudowana z włosia krótkiego, miękkiego. |
Podszycie pełni bardzo ważne funkcje. Pierwsza z nich to termoizolacja skóry psa. Dzięki gęstemu podszerstkowi psy dobrze znoszą bardzo niskie oraz wysokie temperatury.
W kolejnej funkcji – hydroizolacji podszycie sierści ma za zadanie chronić skórę przed namakaniem.
Przeważająca liczba psich ras ma sierść dwuwarstwową. Rasy z tylko jedną warstwą włosia okrywowego często nazywane są psami z włosami. Jako przykład można podać Yorkshire Terier, maltańczyk, Shih Tzu. Jednak porównywanie sierści tych psów do ludzkich włosów jest błędem. Psy nie mają włosów w rozumieniu ludzkim. Psy mają sierść zbudowaną z włosia.
Wracając do odpowiedzi na zadane powyżej pytanie: “Border Collie ma sierść czy włosy?” – odpowiadamy: pies tej rasy pokryty jest dwuwarstwową sierścią.
Od kiedy zacząć pielęgnację sierści szczeniaka?
Pielęgnacja sierści psów Border Collie to poważne wyzwanie dla ich właścicieli. Podstawą działania są: systematyczność, cierpliwość, wytrwałość. Zbyt duża nerwowość, użycie niewłaściwych narzędzi, czy doprowadzenie do powstania kołtunów albo ran na skórze mogą być źródłem cierpienia zadawanego psu podczas czynności pielęgnacyjnych.
Z drugiej strony – właściwie prowadzona pielęgnacja nie tylko przysłuży się zdrowiu, ale będzie dla psa wielką frajdą i przyjemnością.
Najważniejszą czynnością pielęgnacyjną jest wyczesywanie sierści. Psa należy do czesania przyzwyczajać od małego. Pierwsza szczotka szczeniaczka powinna być wykonana z miękkiego włosia. Czesanie szczeniaka takim przyborem bardziej przypomina pieszczoty, niż zabieg groomerski.
Czesanie psa jest okazją do wzajemnego poznawania się i budowania relacji opartych na zaufaniu. Pies czerpiący przyjemność z czesania będzie chętnie poddawał się temu zabiegowi również wówczas, gdy właściciel szczotkę z włosia zamieni na szczotkę ze szpilkami metalowymi.
Brud z sierści można także zdejmować przy użyciu miękkiej, lekko wilgotnej ściereczki. Takie “głaskanie” ściereczką przypomina wylizywanie – pierwotne czyszczenie sierści psa przez jego matkę.
Czesanie sierści dorosłego Border Collie
Sierść dorosłego psa należy wyczesywać systematycznie, najrzadziej dwa razy w tygodniu. W okresie linienia (wiosną i jesienią) najlepiej codziennie wyczesywać wypadające włosy. Psu będzie to sprawiać ogromną przyjemność.
Do czesania najbardziej przydatne są metalowe szczotki oraz wykonane również z metalu grzebienie. Zęby grzebienia powinny mieć nieostre zakończenia. Szczotki z kolei powinny posiadać szpilki z plastikowymi nakładkami. Dzięki takiej konstrukcji przyborów fryzjerskich nie zranimy psa, nie zadamy mu bólu, nie podrażnimy ran czy zmian na skórze.
Wyczesywanie należy poprzedzić obejrzeniem okrywy psa i sprawdzeniem stanu skóry. Może okazać się, że część włosów zbiła się w kołtuny a na skórze znajdują się skaleczenia lub rany po ukąszeniu owadów.
Podczas przeglądu włosia odkryć można także kleszcze wpijające się w skórę psa. W takiej sytuacji najpierw należy usunąć kleszcze. Inne rany odkazić i posmarować maścią z dodatkiem antybiotyku.
Duże kołtuny, które nie dadzą się rozczesać najlepiej wyciąć przy użyciu nożyczek z bezpiecznymi zaokrąglonymi końcówkami.
Aby ułatwić rozczesywanie splątanej sierści można używać specjalnych płynów ułatwiających rozczesywanie. Oczywiście muszą to być płyny kupione w sklepie z kosmetykami dla zwierząt.
Do czesania psów można także używać zgrzebeł metalowych lub gumowych. Sprawdzają się również gumowe szczotki. Gęsty podszerstek liniejącego bordera skutecznie usuniemy przy pomocy furminatora.
Pies przyzwyczajony do czesania od szczeniaka będzie uwielbiał ten czas spędzany z właścicielem. Instynktowne ukierunkowanie na człowieka jest dla przedstawicieli tej rasy tak silne, że nawet udział w czynnościach pielęgnacyjnych border uzna za zadanie, którego wykonanie jest ważne dla jego pana i wykona je równie chętnie, jak każdą inną pracę.
Inne czynności pielęgnujące sierść Border Collie
Wyczesywanie sierści jest najważniejsze, ale to nie jest jedyne obowiązkowe zadanie pielęgnacyjne, które należy do hodowców borderów. Ważne jest utrzymanie sierści w czystości. Wprawdzie wyczesywanie w dużej mierze przyczynia się do tego – wraz z włosiem usuwany jest brud, kurz, błoto, ale niekiedy zabrudzenia są zbyt silne, aby czesanie wystarczyło. Bywa także, że sierść niezbyt przyjemnie pachnie. W takiej sytuacji konieczna jest kąpiel.
Bordery kąpie się jak najrzadziej. Do kąpieli używać należy wyłącznie kosmetyków specjalistycznych dedykowanych psom tej rasy. Najważniejszy jest szampon. W żadnym razie nie wolno używać szamponów dla ludzi – pH ludzkich kosmetyków jest inne, a ponadto kosmetyki te zawierają często substancje zapachowe, których psy nie lubią. Dodatki chemicznych zapachów to także częste źródło alergii oraz przyczyna różnego rodzaju dermatoz u psów.
Po kąpieli włos psa można pokryć odżywką. Najlepiej zakupić dobrej jakości odżywkę niewymagającą spłukiwania po aplikacji.
Pierwsza kąpiel szczeniaka powinna mieć miejsce nie wcześniej, niż po szóstym tygodniu życia psa. Następne kąpiele organizujemy według potrzeb. Zawsze należy dbać o to, aby wykąpany pies dobrze wysechł. Mokry podszerstek nie chroni skóry przed działaniem skrajnych temperatur i pies może się przeziębić.
Aby nie kąpać psa za często można stosować sprawdzoną metodę czyszczenia sierści na sucho. Najpierw szczotkę do czesania spryskuje się lakierem, a następnie wyczesuje się psa. Brud przykleja się do lakieru i włosie psa jest czyste.
Sierść Border Collie a odżywianie
Dieta psa aktywnego musi uwzględniać jego zaangażowanie w pracę oraz potrzeby poszczególnych tkanek organizmu. Jedną z nich jest skóra psa. Tylko właściwie dobrana karma oraz bogata suplementacja zapewnią borderowi sierść nocną, lśniącą pod którą jest zdrowa skóra.
Zakupu karmy najlepiej dokonywać w specjalistycznych sklepach zoologicznych. Tam także dostępne są suplementy diety. O rodzaju i składzie suplementów przed ich zakupem należy porozmawiać z lekarzem weterynarii, pod opieką którego jest nasz pies.
Kiedy szczeniaki Border Collie zmieniają pierwszą sierść?
Sierść szczeniaków jest krótka i bardzo miękka. Przypomina miły w dotyku puch, a nie włos. Zrzucenie szczenięcej sierści jest procesem trwającym kilka tygodni. Początek wymiany pierwszej okrywy ma miejsce około 6 tygodnia życia psa. Całkowita wymiana trwa od jednego do dwóch miesięcy. W miejsce puszystych szczenięcych włosków wyrastają dłuższe i twardsze włosy. Gdy szczeniak wymieni sierść przychodzi czas na dobranie innych przyborów do pielęgnacji.
Jak zbudowana jest okrywa włosowa Border Collie?
Włosy okrywowe borderów są średnio długie lub krótsze, niezbyt miękkie, gęste. Podszerstek Border Collie to gęste, miękkie i krótkie włosy, które niczym puchowa pierzynka okrywają skórę psa. Bordery mogą bez przeszkód pracować na powietrzu niezależnie od stanu pogody – ani wysokość temperatury, ani wilgotność powietrza nie przeszkadzają im w wykonywaniu zadań. Sierść Border Collie doskonale chroni psa przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
