Skręt żołądka u psa niestety jest bardzo niebezpieczną chorobą, która może doprowadzić do śmierci psa. Niniejszy artykuł to doskonały wybór dla tych osób, które chcą zapoznać się z najczęstszymi przyczynami schorzenia, objawami i skutecznymi sposobami leczenia.
O czym należy pamiętać?
W pierwszej kolejności warto wspomnieć o tym, że skręt żołądka u psa to nagły i bardzo poważny stan zagrażający życiu, dlatego też niezbędna jest błyskawiczna pomoc doświadczonego lekarza weterynarii. Do skrętu i rozszerzenia żołądka dochodzi najczęściej na skutek nagromadzenia się powietrza, które połykane jest przez czworonoga wraz z pokarmem. Pamiętać należy także o tym, że nadmiar gazów powstaje również z powodów fermentacji węglowodanów. Rozdęty żołądek stopniowo ulega skrętowi, a dokładniej mówiąc charakterystycznemu obrotowi wokół własnej osi. Opisywany skręt żołądka u psa znacząco utrudnia odpływ gazów i pokarmu z żołądka bezpośrednio do jelit/przełyku. Wypełniony żołądek z biegiem czasu zaczyna mocno uciskać na przeponę, dlatego też pojawiają się mniejsze lub większe problemy z oddychaniem. Skręt żołądka może blokować również dopływ krwi do jelit, nerek i wątroby. W wielu przypadkach przy skręcie żołądka dochodzi także do przemieszczenia oraz skrętu śledziony. W niektórych sytuacjach pojawić mogą się także krwotoki zewnętrzne i zakrzepica. Jeżeli pies nie zostanie oddany w ręce lekarza, to dochodzi o niedotlenienia tkanek i martwicy żołądka, która skutkuje śmiercią psa. Jedyną szansą na uratowanie zwierzaka jest przeprowadzenie operacji. Pamiętać należy jednak o tym, że operacja nie zawsze przynosi satysfakcjonujące rezultaty. Według statystyk prawie 50% psów umiera pomimo przeprowadzenia operacji.
Jakie są najczęstsze przyczyny skrętu żołądka u psa?
Skręt żołądka u psa wbrew pozorom występuje dość często. Niestety do dnia dzisiejszego weterynarzom nie udało się ustalić głównych przyczyn opisywanej dolegliwości. Warto pomimo tego zapoznać się z kilkoma najpopularniejszymi czynnikami, które znacząco zwiększają ryzyko skrętu kiszek u psów. W pierwszej kolejności należy oczywiście wspomnieć o niewłaściwych nawykach żywieniowych. Problemem są przede wszystkim zbyt obfite posiłki oraz dość łapczywe połykanie jedzenia. Problemy mogą wynikać również ze zbyt dużej aktywności fizycznej po spożyciu posiłku. Skręt żołądka może wynikać także z czynników żołądkowych. Mowa tutaj przede wszystkim o nieprawidłowym funkcjonowaniu całego układu trawiennego. Do skrętu żołądka może dojść między innymi z powodu zbyt dużej aktywności poszczególnych enzymów trawiennych, czy też z powodu opóźnień przy opróżnianiu żołądka. Na problemy najbardziej narażone są duże psy, które mają głęboką klatkę piersiową.
Przy jakich rasach psów należy zachować szczególną ostrożność?
Skręt żołądka może przytrafić się praktycznie każdemu psu. Jak wspomniano powyżej znacznie większe ryzyko jest u dużych i starszych psów. Najbardziej narażone są psy olbrzymie, których masa ciała przekracza 40 kg. Przy bardzo wąskiej klatce piersiowej pojawiają się problemy z prawidłowym odbijaniem gazów, które połknięte są w trakcie jedzenia. Według najnowszych statystyk problemy ze skrętem żołądka najczęściej mają:
- dogi niemieckie,
- dogi argentyńskie,
- dobermany,
- owczarki niemieckie,
- duże ryzyko jest również u chartów i psów gończych rasy rhodesian ridgeback.
Jakie są najczęstsze objawy skrętu żołądka u psa?
Skuteczność operacji w dużym stopniu zależy od szybkiego rozpoznania choroby. Między innymi dlatego też warto zapoznać się z najpopularniejszymi objawami. Jeżeli pojawią się odruchy wymiotne, ślinotok albo widoczne wzdęcia, czy też napięcie brzucha, to należy jak najszybciej skorzystać z pomocy doświadczonego weterynarza. Identycznie wygląda również sytuacja jeżeli pojawią się mniejsze lub większe problemy z oddychaniem. Zaniepokoić powinno również podenerwowanie psiaka oraz bladość błon śluzowych. Przy skręcie żołądka pies jest bardzo osłabiony, dlatego też może dojść nawet do utraty przytomności. Większość weterynarzy rozpoznaje skręt żołądka na podstawie przeprowadzonego wywiadu. Pod uwagę brane są oczywiście fizyczne predyspozycje psiaka oraz występowanie objawów klinicznych. Aby potwierdzić diagnozę wykonuje się zdjęcie RTG jamy brzusznej psa.
Jak wygląda skuteczne leczenie skrętu żołądka u psa?
Skręt żołądka, jak wspomniano wcześniej wymaga przeprowadzenia operacji chirurgicznej. Z praktycznego punktu widzenia oznacza to, że po zaobserwowaniu odruchów wymiotnych u psa należy zabrać pupila jak najszybciej do najbliższego lekarza weterynarii. Leczenie rozpoczyna się od ustabilizowania stanu psiaka. W tym celu podaje się płyny przeciwwstrząsowe. Kolejnym ważnym krokiem jest przeprowadzenie płukania żołądka. Przy pomocy specjalnej sondy przeprowadza się operację odkręcenia żołądka. Niestety leczenie skrętu żołądka jest dość drogie. Koszt operacji zależy nie tylko od wielkości psa, ale również od jego aktualnego stanu. Sama operacja może wynieść nawet 1500 zł. Do podanej kwoty należy doliczyć również hospitalizację oraz niezbędne leki. Jeżeli operacja się powiedzie, to pies musi pozostać pod ścisłą obserwacją. Dzięki kroplówce z elektrolitami możliwe jest uniknięcie niebezpiecznych wstrząsów i zapalenia otrzewnej. Po operacji mogą pojawić się również zaburzenia rytmu serca. W leczeniu ważną rolę odgrywają również wspomniane leki, dzięki którym można uniknąć kolejnym powikłaniom.
Profilaktyka
Jak powszechnie wiadomo lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego też warto zwrócić szczególną uwagę na profilaktykę. W pierwszej kolejności należy dokładnie zapoznać się z kilkoma domowymi sposobami, dzięki którym możliwe jest zmniejszenie ryzyka wystąpienia skrętu żołądka. Opiekunowie dużych psów powinni pamiętać przede wszystkim o odpowiednio zbilansowanej karmie dla psa. Ważną rolę odgrywa również sam sposób karmienia pupila. Najpopularniejszym błędem jest przejedzenie. Zalecane jest karmienie psa przynajmniej dwa razy dziennie w mniejszych porcjach. W ten sposób nie dojdzie do nadmiernego wypełnienia żołądka, które grozi właśnie skrętem. Bardzo ważne jest również to, aby zapewnić psiakowi odpoczynek nie tylko przed, ale również po posiłku. W przypadku dużych psów należy zrezygnować z aktywności fizycznej przynajmniej 30 minut po posiłku. Błędem jest także podawanie jedzenia psu zaraz po aktywności fizycznej. Jeżeli istnieje taka możliwość to warto oduczyć psiaka szybkiego połykania pokarmu. W zadaniu tym pomóc mogą specjalne miski, które spowalniają jedzenie. W sklepach zoologicznych dostępne są również zabawki typu kong, które są jak najbardziej warte zakupu. Przy dużych psach najlepiej sprawdzi się oczywiście lekkostrawna dietka, która nie powoduje nadmiernej fermentacji i wytwarzania dużej ilości gazów. Skręt żołądka u psa może wynikać także z powodu stresu. Z praktycznego punktu widzenia oznacza to, aby przygotować dla czworonoga odpowiednie miejsce do odpoczynku i jedzenia. Na samym końcu warto wspomnieć o tym, że istnieje profilaktyczna operacja, którą wykonuje się u większych psów. Mowa tutaj oczywiście o gastropeksji, która w dużym skrócie mówiąc polega po prostu na przyszyciu niewielkiego fragmentu ściany żołądka bezpośrednio do ściany jamy brzusznej. Opisywany zabieg raz na zawsze rozwiązuje problem z obróceniem się żołądka wokół własnej osi. Opisywany zabieg warto wykonać, gdy przeprowadza się inną operację polegającą na otwarciu jamy brzusznej.
Jakie są najpopularniejsze błędy opiekunów?
Bardzo częstym błędem opiekunów jest karmienie psa raz na dobę bardzo dużymi porcjami. Zrezygnować należy również z tłustych i ciężkostrawnych posiłków. Niestety wiele osób miesza karmę suchą z mokrą, co jest oczywiście dużym błędem. Po posiłku nie można zabierać psa na spacer albo inną aktywność fizyczną. Przy chudych i niedożywionych psiakach należy uważać na nagłe przekarmienie. Tego typu problemy najczęściej pojawiają się przy przygarnięciu nowego psiaka. Poważnym błędem jest także podawanie świeżych warzyw i owoców jako przekąski przed i po zjedzeniu posiłku. Niestety warzywa i owoce znacząco zwiększają wytwarzanie gazów.
Na czym polega dekompresja żołądka?
Dekompresja najprościej rzecz mówiąc, to nic innego jak odgazowanie żołądka. Podczas operacji część lekarzy skupia się na stabilizacji wstrząsów hipowolemicznych, a druga właśnie na dekompresji żołądka. Aby szybko odbarczyć żołądek niezbędne jest oczywiście sondowanie. Mowa tutaj o wprowadzenie specjalnej rurki (zgłębnika) w taki sposób, aby nie doszło do przebicia ściany żołądka. Dopiero po zasondowaniu zwierzaka możliwe jest skuteczne przeprowadzenie płukania żołądka. Niestety przy wielu operacjach nie udaje się dotrzeć sondą do żołądka. W takiej sytuacji jedynym ratunkiem jest przeprowadzenie przezskórnej gastrocentezy, która polega na przebiciu igłą powłoki ciała, dzięki czemu możliwe jest wypuszczenie gazów. Przy tej czynności należy uważać na to, aby nie przebić pozostałych narządów. Mowa tutaj między innymi o śledzionie.
Na czym polega gastropeksja?
Cały zabieg chirurgiczny przeprowadzany jest oczywiście przy znieczuleniu całkowitym. Głównym zadaniem gastropeksji jest odwrócenie żołądka, dzięki czemu znajdować będzie się on w odpowiedniej pozycji. Bardzo ważnym zadaniem jest również usunięcie nadmiaru gazów oraz niebezpiecznych treści pokarmowych. Gastropeksja umożliwia również dokładne ocenienie ściany żołądka. Wszystkie zmiany martwicowe muszą być oczywiście usunięte. Doświadczony weterynarz powinien sprawdzić również występowaniem ciała obcego w obrębie całego żołądka. Pamiętać należy o tym, że w niektórych sytuacjach, to właśnie ciało obce jest główną przyczyną skrętu żołądka. Podczas operacji może zajść również konieczność odkręcenia śledziony. Przy otwarciu jamy brzusznej niezbędne jest także dokładne ocenienie żywotności poszczególnych narządów wewnętrznych. Sama gastropeksja polega po prostu na przyszyciu fragmentu ściany żołądka bezpośrednio do ściany jamy brzusznej. Dzięki temu zabiegowi można uniknąć kolejnych skrętów w niedalekiej przyszłości. W dzisiejszych czasach można skorzystać z dwóch różnych metod gastropeksji. Pierwsza z nich polega na użyciu specjalnej pętli paskowej. Drugi rodzaj to z kolei gastropeksja z nacięciem. Rodzaj wybranej metody w dużym stopniu zależy głównie od doświadczenia chirurga. Zabieg gastropeksji jest bezpieczny dla czworonoga i co najważniejsze nie wpływa niekorzystnie na pracę całego przewodu pokarmowego.
Pomocne badania które warto wykonać
Weterynarz po zbadaniu psa od razu wykonuje zdjęcie RTG. W dużej mierze to właśnie dzięki niemu możliwe jest wykluczenie rozszerzeń i skrętów żołądka. Lekarz może zalecić również wykonanie badania krwi. Morfologia co prawda nie ma żadnego większego znaczenia przy poważnych problemach, ale pozwala ona monitorować czynności pozostałych narządów w jamie brzusznej. Bardzo ważną rolę odgrywa przede wszystkim badanie stężenia mleczanów w surowicy krwi. W dużej mierze to właśnie dzięki temu badaniu można śledzić rozwój martwicy żołądka. Pamiętać należy o tym, że tego typu badanie dostępne jest wyłącznie w najlepszych placówkach weterynaryjnych.
Przydatne wiadomości dotyczące skrętu żołądka u psów
Skręt żołądka u psa może być dziedziczony. Z praktycznego punktu widzenia oznacza to, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że choroba pojawi się u psa u którego jeden z rodziców cierpiał właśnie na skręt żołądka. Ostrożność należy zachować również wtedy, gdy dolegliwości pojawiły się u rodzeństwa. Skręt żołądka bardzo często pojawia się u psów nerwowych i strachliwych. Wynika to oczywiście z tego, że to właśnie psy o impulsywnym temperamencie bardzo często jedzą łapczywie i w dużych ilościach połykają powietrze. Na samym końcu warto wspomnieć o tym, że nie wolno na własną rękę odbarczać żołądka. Jeżeli chcemy pomóc psiakowi, to możemy jedynie jak najszybciej udać się do gabinetu weterynaryjnego. Nie można podawać oczywiście żadnych leków doustnych, czy też na siłę poić psa. Niestety nie każda placówka będzie w stanie udzielić fachowej pomocy. Skuteczne leczenie mogą zaproponować wyłącznie wyspecjalizowane placówki. Sama operacja odbywa się przy udziale profesjonalnego zespołu lekarzy i doświadczonych techników weterynarii. W zależności od stanu pupila niezbędna może być tlenoterapia, czy też podanie adrenaliny albo innych leków przeciwwstrząsowych.
Jak przebiega opieka pooperacyjna po zabiegu?
Po udanej operacji pies potrzebuje oczywiście stałego monitoringu. Ogromną rolę odgrywa płynoterapia oraz podawanie silnych leków przeciwbólowych. Jeżeli dojdzie do zapalenie ściany żołądka, to niezbędne jest podawanie stosownych leków przeciwwymiotnych i leków osłonowych. Przy problemach z owrzodzeniem pomóc mogą także leki hamujące wydzielanie się kwasów żołądkowych. Przy usunięciu śledziony bardzo często niezbędna jest transfuzja krwi. Przy usunięciu niektórych fragmentów żołądka wymagane jest specyficzne podawanie posiłków. W pierwszych dniach po zabiegu stosuje się głównie dietę płynną. Do zaburzeń akcji serca może dochodzić nawet do trzech dób po zabiegu. W takiej sytuacji niezbędne jest przeprowadzenie kontrolnego EKG. Pies po skomplikowanej operacji wymaga kilkudniowej obserwacji lekarskiej.
Jak długo może trwać skręt żołądka?
Przy skręcie żołądka każda minuta odgrywa kluczową rolę. Pamiętać należy o tym, że skręt żołądka niestety jest bardzo szybko postępującą chorobą, dlatego też wskazana jest, jak najszybsza pomoc weterynarza. Przy ostrym rozszerzeniu i skręcie żołądka lokowania są bardzo złe już po 5 godzinach. Przy ostrym rozszerzeniu pies jest w stanie przeżyć tylko kilka godzin. Nawet przy udzieleniu fachowej pomocy nie ma pewności przeżycia zabiegu. Skuteczność leczenia zależy od wielu indywidualnych cech zwierzaka. Ogromną rolę odgrywa przede wszystkim kondycja psa oraz rodzaj powikłań do których doszło w obrębie jamy brzusznej.