Agresja u psów to problem wielu ich właścicieli. Wbrew obiegowej opinii częściej pojawia się u psów małych ras, które w ten sposób reagują na strach. Szczekaniem i pokazywaniem zębów atakują obce osoby i inne psy, to ich sposób obrony. Duże psy z reguły mają świadomość swojej siły i nie okazują przejawów agresji. W obu przypadkach najczęściej jej przyczyną są błędy popełniane przez człowieka.
Agresywne rasy psów – czy rzeczywiście?
Niektóre rasy psów uznawane są za szczególnie agresywne i ich hodowla obwarowana jest przepisami prawnymi. W Polsce na liście psów agresywnych znalazło się 11 ras. Decydujący wpływ ma na to wielkość psa, moc uścisku jego szczęk, masywna budowa ciała. Do tego dochodzi silny i niezależny charakter oraz silny instynkt obrony domowników i terytorium.
Każdy, kto chce hodować psa rasy uznanej za agresywną musi wystąpić do odpowiedniego urzędu o udzielenie pozwolenia. We wniosku przyszły właściciel musi podać pochodzenie psa (hodowla) oraz dokładnie opisać warunki, w jakich pies będzie przebywał.
I tu pojawia się pierwszy problem z rasami agresywnymi. Psy pochodzące z hodowli zarejestrowanych w FCI nie przejawiają skłonności agresywnych. W drodze selekcji z dalszego rozmnażania eliminowane są osobniki wykazujące cechy agresywne. Nie dotyczy to pseudohodowli, które nie dokonują żadnej selekcji i nastawione są tylko na zysk. Psy z takich hodowli nie muszą być rejestrowane, ponieważ oficjalnie nie są rasowe.
Bez względu jednak na pochodzenie psa, powinien on trafić w ręce doświadczonego właściciela, który będzie potrafił prawidłowo socjalizować psa i wyeliminować niepożądane zachowania bez użycia przemocy fizycznej i psychicznej.
Przyczyny agresji u psów
Zachowania agresywne u psa są najczęściej wynikiem niewłaściwego postępowania właściciela, geny odgrywają minimalną rolę. Nawet rottweilera można wychować na łagodnego i posłusznego domownika. Trzeba jednak poświęcić mu dużo czasu i cierpliwości. Znacznie częściej agresja pojawia się u psów małych i średnich.
Główną przyczyną agresji psów są błędy popełniane podczas ich wychowywania i socjalizacji. Niektórzy właściciele, zwłaszcza dużych ras, są przekonani, że muszą psa zdominować, by był posłuszny. Nic bardziej mylnego, nigdy wobec psa nie wolno używać siły, bo agresja rodzi agresję. Niepożądane zachowania u psa należy eliminować poprzez uczenie reagowania na komendy, przerywanie zabawy lub odwracanie jego uwagi. Każde poprawne zachowanie należy nagradzać smakołykami lub głaskaniem.
Przyczyną agresji psa wobec innych psów, kotów, a nawet ludzi jest zła socjalizacja. Już od samego początku pobytu psa w domu trzeba przyzwyczajać go do obecności innych. Najpierw będą to domownicy, potem goście. Pies musi mieć czas na spokojne obwąchanie przybysza, nie wolno mu pozwalać na skakanie po ludziach, bo takie zachowanie może się utrwalić, w przypadku dużych psów jest to szczególnie uciążliwe. Na pierwsze kontakty z innymi psami warto wybrać psa łagodnego. Pierwsze wrażenia są bardzo ważne, kontakt z agresywnymi psami może spowodować stany lękowe, które również mogą spowodować zachowania agresywne.
Wśród innych przyczyn agresji można wymienić strach, stres, choroby, zwłaszcza o podłożu neurologicznym.
Każdy właściciel, który chce mieć psa łagodnego i posłusznego musi zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa w domu, odpowiednie pożywienie oraz wykazać się dużą cierpliwością i konsekwencją.
Charakter border collie
Border collie to rasa psów pasterskich wyhodowana przez pasterzy na pograniczu angielsko-szkockim. Głównym ich zadaniem było pilnowanie stada owiec i przeprowadzanie ich z obory na pastwisko i z powrotem. Taka praca wymagała ogromnej siły i wytrzymałości fizycznej. Border musiał współpracować z pasterzem, najczęściej bez używania głosu (ze względu na odległość). Porozumiewali się za pomocą gwizdu lub gestu. To wykształciło u bordera ponadprzeciętną inteligencję i zdolność do natychmiastowej reakcji.
Obecnie border collie hodowane są w dwóch liniach, tradycyjnej pasterskiej oraz wystawowej. Psy pasterskie muszą zaliczyć próbę pracy. W Polsce hodowane są przede wszystkim bordery wystawowe. W wyniku selekcji powstała rasa, o nieco innym charakterze, który pozwala uczynić go towarzyszem rodziny.
Ze względu na swój charakter bordery nie są dla każdego. Ich aktywność i inteligencja wymagają odpowiedniego postępowania. Border musi się wykazać i zasłużyć na uznanie właściciela. Zwykłe spacery mu nie wystarczą, jego inteligencja również musi być wykorzystana. Najlepiej sprawdzają się psie sporty, jak frisbee, agility czy obedience. Wymaga to od właściciela dużej aktywności i dużo czasu.
Border collie agresja
Psy rasy border collie uważane są za zrównoważone i chętne do współpracy z człowiekiem. I rzeczywiście tak jest, ale pod warunkiem, że wszystkie jego potrzeby zostaną zaspokojone. Dotyczy to przede wszystkim jego energii i inteligencji. To duże wyzwanie dla właściciela, nawet bardzo doświadczonego. Spacery muszą być połączone z koniecznością wykonywania zadań, np. pokonywaniem przeszkód, szukaniem ukrytej nagrody.
Także w domu border musi mieć zagospodarowaną część czasu zabawami, w przeciwnym wypadku sam znajdzie sobie zajęcie, które nie zawsze przypadnie domownikom do gustu. Podobne niewłaściwe zachowania mogą pojawić się podczas spacerów.
Choć bordery nie są agresywne, to błędy popełniane podczas wychowania mogą przyczynić się do powstania zachowań agresywnych. Znudzony pies będzie otwierał szafki (doskonale potrafi to robić) i wyrzucał z nich różne rzeczy, może także gryźć różne przedmioty.
Błędy w socjalizacji są także najczęściej przyczyną problemów z borderem podczas spacerów. Odezwie się w nim instynkt pasterski, będzie gonił za rowerzystami, samochodami lub zaganiał dzieci w jedną grupę. Takie zachowanie może być niebezpieczne nie tylko dla ludzi, ale także dla psa.
Jak wychować bordera, by nie był agresywny?
Border collie są coraz popularniejsze ze względu na swój wygląd, ale przede wszystkim ze względu na swoje usposobienie. To bardzo wesołe psy średniej wielkości, entuzjastycznie nastawione do zabaw i wszelkich wyzwań, ale przede wszystkim bardzo inteligentne.
Prawidłowe wychowanie i socjalizacja bordera wymagają od właściciela umiejętności, cierpliwości i konsekwencji. Pies równie szybko uczy się poprawnych zachowań, jak i tych negatywnych, które przynoszą mu korzyść.
Pracę z border collie należy rozpocząć już w pierwszym dniu po przybyciu do domu. Najpierw powinien poznać swoje legowisko, miski na karmę i wodę. Należy mu w tym czasie zapewnić spokój i pozwolić na swobodne obwąchiwanie nowego domu. Kolejny etap to poznawanie domowników. Potem szczeniak powinien odpocząć na własnym legowisku. To bardzo ważne, by od początku uczyć szczeniaka odpoczywania na komendę. Bordery mają niewyczerpane pokłady energii i nieustającą chęć do pracy, muszą nauczyć się odpoczywać.
Istotnym elementem wychowania collie są zabawy, początkowo nie powinny przekraczać 15 min, potem odpoczynek. Od małego należy nauczyć psa, że to pan wyznacza czas zabaw i je przerywa. W przeciwnym wypadku border będzie chciał się bawić przez cały dzień.
Od małego należy także przyzwyczajać bordera do pozostawania w domu samotnie. Nie jest to łatwe, bo ta rasa nie lubi samotności. Pomocne będą różnego rodzaju kongi. Pies zajmie się wydobyciem przysmaku i nie będzie odczuwał samotności.
Ważnym elementem wychowywania bordera jest socjalizacja. Już od początku trzeba zaznajamiać go z obcymi osobami i innymi zwierzętami. Powinien podchodzić do nich spokojnie z zaciekawieniem, trzeba pozwolić mu na spokojne obwąchanie, głaskanie. Taka socjalizacja sprawi, że w przyszłości pies nie będzie skakał po gościach, nie będzie atakował innych psów.
Największym problemem podczas spacerów z border collie jest jego instynkt pasterski, który każe gonić mu wszystkie poruszające się obiekty, dla niego są to owce, które musi zagonić do stada. W wyciszeniu tego instynktu bardzo pomocne jest szkolenie z zakresu posłuszeństwa. Pies musi nauczyć się bezwzględnego reagowania na komendy właściciela. W przypadku border collie nie jest to trudne, ponieważ bardzo szybko się uczą.
Inteligencja border collie wiąże się również z pewnymi niebezpieczeństwami. Szybko uczą się reagowania na komendy, ale równie szybko zauważają niezdecydowanie właściciela. Wystarczy, że raz osiągnie swój cel ciągnąc na smyczy, by kontynuować takie zachowanie. Właściciel musi być konsekwentny w swoim postępowaniu i kategorycznie przerywać niewłaściwe reakcje. Absolutnie nie może w tym celu stosować siły fizycznej lub przemocy psychicznej, bordery to bardzo wrażliwe psy. Skutecznym sposobem jest skierowanie uwagi psa na inne wyzwania i nagradzanie go za właściwe zachowania.
Border collie to psy nastawione na pracę dla człowieka, wykazują się wielkim zaangażowaniem, a największą dla nich nagrodą jest pochwała właściciela. I dla tej nagrody gotowe są pracować przez wiele godzin, czasami do utraty sił. Absolutnie nie można im na to pozwolić. Pies musi mieć czas na odpoczynek i o tym decyduje właściciel biorąc pod uwagę aktywność psa i jego zaangażowanie. To także sposób na wprowadzenie regularnego trybu rozkładu dnia dla właściciela i psa. Stałe godziny spacerów sprzyjają wyciszeniu psa i nie wywołują dodatkowych emocji.
Ze względu na soją inteligencję, border collie doskonale sprawdzają się w różnego typu zawodach dla psów. Bezkonkurencyjne są we frisbee, obedience. Sukcesy odnoszą także w zawodach, które nie są ich specjalnością, np. w wyścigu psich zastępów. O wynikach decyduje przede wszystkim ich instynkt wykonania zadania oraz zasłużenia na pochwałę właściciela.
Bordery potrzebują także wyzwań podczas pobytu w domu, które wykorzystają ich inteligencję i zapobiegną nudzie. Najlepiej sprawdzą się zabawy polegające na poszukiwaniu schowanych przedmiotów lub maty zapachowe.
Border collie to niezwykłe psy, które przynoszą wiele radości, ale pod warunkiem, że właściciele poświęcą im odpowiednią ilość czasu oraz cierpliwości. Odpowiednie postępowanie czyni z nich oddanych towarzyszy całej rodziny.
